Có một thị trấn ở Mỹ nơi cửa hàng tạp hóa nằm trong một múi giờ và bưu điện đối diện lại nằm trong múi giờ khác. Một hòn đảo xa xôi chia cắt giữa hai quốc gia có hàng xóm tổ chức đón Năm Mới vào những giờ hoàn toàn khác nhau, cách nhau tới 24 giờ. Bạn nghĩ rằng các múi giờ nên theo logic, thậm chí là những đường thẳng gọn gàng. Nhưng sự thật là: chúng thường không như vậy. Một số đường biên giới của thế giới gây rối loạn đồng hồ, và điều đó thật sự gây bối rối.
Tại sao múi giờ lại trở nên kỳ quặc ngay từ đầu
Múi giờ ban đầu nhằm mục đích làm cuộc sống dễ dàng hơn. Chúng xuất phát từ nhu cầu tiêu chuẩn hóa thời gian cho các đoàn tàu. Trước đó, mỗi thành phố giữ thời gian “địa phương” dựa trên mặt trời. Điều này ổn nếu bạn đi bộ đến nơi làm việc—không ổn lắm nếu bạn điều hành một tuyến đường sắt.
Nhưng ngay cả khi các múi giờ được giới thiệu, chúng cũng không cố định mãi mãi. Các quốc gia và thậm chí cả các thị trấn điều chỉnh chúng vì tiện lợi, chính trị hoặc lý do văn hóa. Theo thời gian, điều này dẫn đến những chồng chéo kỳ quặc và những khoảng trống lớn ngay tại các biên giới.
Nơi nào đồng hồ không hợp lý
Một số đường biên giới gây nhầm lẫn hơn những nơi khác. Dù là do chênh lệch nửa giờ hay khác biệt cả ngày, những điểm này khiến du khách phải vò đầu bứt tai.
- Kiribati và Đường ngày quốc tế: Quốc gia Kiribati trải dài trên một diện tích rộng đến mức quyết định di chuyển đường ngày chỉ dành riêng cho mình. Một phần của quốc gia này chênh lệch 14 giờ so với UTC, khiến nó trở thành một trong những nơi đầu tiên chào đón ngày mới, dù không nằm ở phía đông địa lý xa nhất.
- Ấn Độ và Nepal: Ấn Độ sử dụng múi giờ độc đáo: UTC+5:30. Nepal đi xa hơn nữa và đặt đồng hồ của mình ở UTC+5:45. Khoảng cách 15 phút này đủ để gây rối cho bất kỳ ai cố gắng sắp xếp cuộc gọi hoặc bắt tàu.
- Trung Quốc và Afghanistan: Trung Quốc chỉ dùng một múi giờ, Giờ Bắc Kinh, mặc dù đất nước này trải dài trên năm múi giờ. Điều đó có nghĩa là ở phía tây Trung Quốc, mặt trời có thể mọc lúc 10 giờ sáng. Trong khi đó, Afghanistan bên cạnh sử dụng UTC+4:30, tạo ra một sự chênh lệch thời gian lớn tại biên giới.
- Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc: Bắc Triều Tiên đã thay đổi múi giờ nhiều lần để thể hiện sự khác biệt chính trị. Có thời điểm, nó chậm hơn Hàn Quốc 30 phút. Năm 2018, họ đã đồng bộ lại, nhưng sự thay đổi này không phải vì lý do logic, mà mang tính biểu tượng.
- Arizona và Dân tộc Navajo, Mỹ: Arizona không tuân theo giờ tiết kiệm ánh sáng ban ngày. Nhưng Dân tộc Navajo trong đó thì có. Rồi còn có Khu bảo tồn Hopi nằm trong Navajo theo giờ Arizona. Đó là ba múi giờ xếp chồng lên nhau mà không rời khỏi bang.
Băng qua đường, mất một giờ
Sự nhầm lẫn về múi giờ không chỉ xảy ra ở nơi xa xôi. Nó thường ngay trong sân sau của mọi người. Một ví dụ điển hình là thị trấn Kenton, Oklahoma. Chỉ cách đó vài dặm là New Mexico, nơi tuân thủ giờ tiết kiệm ánh sáng ban ngày. Kenton thì không. Vào mùa hè, bạn có thể lái xe mười phút và đến sớm hoặc muộn một giờ tùy theo hướng đi.
Trong thành phố nhỏ Lloydminster, nằm ngay trên biên giới giữa Alberta và Saskatchewan, Canada, mọi chuyện còn kỳ quặc hơn. Saskatchewan không thực hiện giờ tiết kiệm ánh sáng ban ngày, Alberta thì có, nhưng Lloydminster quyết định giữ nguyên theo giờ Alberta quanh năm. Điều đó có nghĩa là phần còn lại của Saskatchewan chênh lệch một giờ nửa năm, dù họ cùng chia sẻ tên tỉnh trên bản đồ.
Chi phí con người của đồng hồ lộn xộn
Sự nhầm lẫn về múi giờ không chỉ là một sự thật thú vị. Nó có thể gây ra những rắc rối thực sự. Đối với những người sống gần biên giới, việc đặt lịch hẹn khám bác sĩ, ca làm việc hoặc đón con đi học có thể trở thành những câu đố hàng ngày. Một số người thậm chí đặt hai đồng hồ—một cho giờ địa phương và một cho “giờ thật” ngay bên kia thành phố.
Các doanh nghiệp cũng bị cuốn vào hỗn loạn. Một tài xế giao hàng vượt qua biên giới múi giờ có thể đột nhiên mất một giờ trong ngày làm việc. Hoặc tệ hơn, bỏ lỡ cuộc họp khi đến đúng giờ theo đồng hồ của họ nhưng lại muộn theo người khác.
Khi bản đồ chống lại đồng hồ
Thời gian vốn dĩ là một công cụ gọn gàng để giữ cho ngày của chúng ta trôi chảy. Nhưng nhờ chính trị, tự hào và địa lý, một số đường biên giới khiến thời gian trở nên phức tạp. Dù là một chỉnh sửa nửa giờ hay một bước nhảy 24 giờ, đồng hồ không phải lúc nào cũng hợp tác tốt với bản đồ. Và đối với những người sống ở những nơi này, câu hỏi đơn giản “Bây giờ là mấy giờ?” có thể có nhiều câu trả lời hơn một.